Thuế vãng lai (hoặc thuế vãng lai ngoại tỉnh) là loại thuế phải nộp khi người nộp thuế thực hiện hoạt động kinh doanh hoặc lắp đặt trong ngành xây dựng, nhưng không thành lập đơn vị trực thuộc tại địa phương cấp tỉnh và không thuộc tỉnh đặt trụ sở chính. Để hạch toán thuế vãng lai bạn cần thực hiện theo các bước cụ thể trong bài viết dưới đây.
1. Thuế vãng lai là gì?
Thuế vãng lai là một khoản tiền với mức giá trị gia tăng thường vào khoảng 2% trên tổng doanh thu trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Điều này áp dụng cho các lĩnh vực kinh doanh, bao gồm cả xây dựng và bất động sản.
Thuế GTGT vãng lai thường được áp dụng trong hoạt động kinh doanh và buôn bán giữa các tỉnh. Doanh nghiệp phải nộp khoản thuế này khi họ liên kết hoặc hợp tác với các công ty ở các địa bàn thuộc tỉnh khác.
Tóm lại, thuế vãng lai là một hình thức giá trị gia tăng của doanh nghiệp. Tuy nhiên, nó khác với thuế thông thường ở điểm đó là các hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp không diễn ra tại đúng nơi doanh nghiệp đăng ký kinh doanh. Do đó, họ phải đóng loại thuế này vào ngân sách nhà nước.
1.1 Khi nào doanh nghiệp cần nộp thuế vãng lai
Những trường hợp phải đóng thuế vãng lai bao gồm:
- Cơ sở sản xuất trực thuộc khác tỉnh, nhưng không thực hiện hạch toán kế toán và không kê khai thuế.
- Doanh nghiệp có hoạt động kinh doanh xây dựng, lắp đặt, bán hàng vãng lai ngoại tỉnh và chuyển nhượng bất động sản ngoại tỉnh, mà không thành lập đơn vị trực thuộc tại địa phương cấp tỉnh khác nơi trụ sở chính.
Ví dụ:
- Công ty Safebooks có trụ sở tại Thành phố Hồ Chí Minh ký hợp đồng với Công ty X chỉ để thực hiện tư vấn, khảo sát, thiết kế công trình được xây dựng tại Bình Dương mà Công ty X là chủ đầu tư. Hoạt động này không phải hoạt động kinh doanh xây dựng, lắp đặt ngoại tỉnh. Công ty Safebooks thực hiện khai thuế GTGT đối với hợp đồng này tại trụ sở chính tại Thành phố Hồ Chí Minh, không phải thực hiện kê khai thuế GTGT tại Bình Dương.
- Công ty Safebooks có trụ sở tại Thành phố Hồ Chí Minh ký hợp đồng với Công ty Y để thực hiện công trình được xây dựng (trong đó có bao gồm cả hoạt động khảo sát, thiết kế) tại Đồng Nai mà Công ty Y là chủ đầu tư, giá trị công trình bao gồm cả thuế GTGT trên 1 tỷ đồng. Công ty Safebooks thực hiện khai thuế GTGT xây dựng ngoại tỉnh đối với hợp đồng này tại Đồng Nai.
- Công ty Safebooks có trụ sở tại Thành phố Hồ Chí Minh ký hợp đồng với Công ty Z để thực hiện công trình được xây dựng (trong đó có bao gồm cả hoạt động khảo sát, thiết kế) tại Long An mà Công ty C là chủ đầu tư, giá trị công trình bao gồm cả thuế GTGT là 800 triệu đồng. Công ty Safebooks không phải thực hiện khai thuế GTGT xây dựng ngoại tỉnh đối với hợp đồng này tại Long An.
1.2 Cách tính thuế vãng lai
Theo quy định tại Thông tư 26/2015/TT-BTC ngày 27/2/2015 (đã được sửa đổi, bổ sung theo Thông tư 119/2014/TT-BTC), cách tính thuế vãng lai được xác định cụ thể như sau:
Hàng hóa, dịch vụ chịu thuế suất GTGT 10%: Sẽ chịu thuế vãng lai với tỷ lệ 2%.
Hàng hóa, dịch vụ chịu thuế suất GTGT 5%: Sẽ chịu thuế vãng lai với tỷ lệ 1%.
Hồ sơ khai thuế GTGT vãng lai được nộp theo từng lần phát sinh doanh thu. Nếu có nhiều lần phát sinh trong tháng, bạn có thể đăng ký với Chi cục thuế để chuyển sang hình thức nộp hồ sơ khai thuế GTGT vãng lai theo tháng.
1.3 Các trường hợp được miễn thuế vãng lai
Theo quy định tại Thông tư 26/2015/TT-BTC ngày 27/2/2015 (đã được sửa đổi, bổ sung theo Thông tư 119/2014/TT-BTC), các trường hợp được miễn thuế vãng lai bao gồm:
Bán hàng giao đến công trình ngoại tỉnh:
- Công việc bán hàng đến công trình ngoại tỉnh không được tính là hoạt động kinh doanh vãng lai. Trong trường hợp này, bạn chỉ cần nộp thuế tại cơ quan thuế. Đồng thời, bạn sẽ được miễn khai nộp thuế giá trị gia tăng vãng lai tại nơi giao hàng.
Công việc sửa chữa máy móc ngoại tỉnh:
- Đối với sửa chữa máy móc ngoại tỉnh thuộc dự án ngoài tỉnh, không phải hoạt động xây dựng, lắp đặt ngoại tỉnh. Chính vì vậy, việc sửa chữa máy móc ngoại tỉnh sẽ được miễn kê khai thuế giá trị gia tăng vãng lai và chỉ cần nộp thuế tại trụ sở chính.
Bán hàng tại các kho ngoại tỉnh:
- Sử dụng dịch vụ bán hàng và sửa chữa máy móc thuộc dự án ở ngoài tỉnh không được xem là hoạt động kinh doanh vãng lai. Trong trường hợp này, bạn chỉ cần kê khai thuế tại trụ sở chính và được miễn nộp thuế giá trị gia tăng vãng lai.
Hoạt động cho thuê máy móc:
- Hoạt động cho thuê máy sang địa phương khác không phải hoạt động xây dựng, lắp đặt, kinh doanh hoặc bán hàng vãng lai ngoại tỉnh. Do đó, được miễn nộp thuế giá trị gia tăng vãng lai.
Hoạt động xây dựng công trình dưới 1 tỷ đồng:
- Công trình có giá trị từ 1 tỷ đồng trở lên mới phải nộp thuế giá trị gia tăng vãng lai. Vì vậy, công trình xây dựng có giá trị dưới 1 tỷ đồng chỉ cần kê khai và nộp thuế tại trụ sở chính.
Doanh thu vãng lai dưới 1 tỷ đồng:
- Được miễn thuế vãng lai (không áp dụng với trường hợp chuyển nhượng bất động sản).
Hoạt động kinh doanh, buôn bán tại chỗ:
- Trong trường hợp mua hoặc bán nguyên vật liệu tại địa phương (ví dụ: mua cát để xây dựng một công trình trong địa bàn tỉnh), sẽ được miễn thuế vãng lai.
2. Hướng dẫn hạch toán thuế vãng lai
Hạch toán thuế vãng lai là việc ghi chép các giao dịch kinh tế liên quan đến thuế vãng lai vào sổ sách kế toán của doanh nghiệp. Việc hạch toán thuế vãng lai đúng cách giúp doanh nghiệp xác định chính xác số thuế phải nộp và thực hiện nghĩa vụ nộp thuế đầy đủ, đúng hạn. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết về hạch toán thuế vãng lai:
Bước 1: Xác định doanh thu vãng lai
Doanh thu vãng lai là doanh thu phát sinh từ các hoạt động kinh doanh tại địa phương khác với địa phương nơi doanh nghiệp có trụ sở chính.
Bước 2: Xác định thuế suất thuế vãng lai
Đối với hàng hóa, dịch vụ chịu thuế suất GTGT 10%, mức thuế vãng lai là 2%.
Đối với hàng hóa, dịch vụ chịu thuế suất GTGT 5%, mức thuế vãng lai là 1%.
Bước 3. Tính thuế vãng lai
Thuế vãng lai được tính theo công thức:
Thuế vãng lai = Doanh thu vãng lai x Thuế suất thuế vãng lai
Bước 4: Hạch toán thuế vãng lai vào sổ sách kế toán
Kế toán thực hiện hạch toán thuế vãng lai thông qua Tài khoản 33319 – Thuế giá trị gia tăng vãng lai.
Dựa vào hoá đơn xuất công trình nghiệm thu hoàn thành:
Nợ TK 131: Công nợ phải thu.
Có TK 5112: Doanh thu.
Có TK 3331: 10% thuế GTGT.
Dựa vào tờ khai thuế GTGT vãng lai (mẫu số 05/GTGT):
Nợ TK 3331: 2% thuế GTGT vãng lai.
Có TK 3338.
Khi nộp thuế vãng lai, hạch toán:
Nợ TK 3338.
Có TK 111, 112.
3. Hồ sơ khai thuế vãng lai
Sau khi hạch toán chi tiết kế toán và chuẩn bị hồ sơ khai thuế vãng lai để nộp cho cơ quan thuế, bạn cần tuân theo các bước sau:
Chuẩn bị hồ sơ khai thuế vãng lai
- Tờ khai thuế giá trị gia tăng vãng lai theo mẫu 05/GTGT.
- Bảng kê khai doanh thu vãng lai theo mẫu 01-5/GTGT.
- Các chứng từ có liên quan đến doanh thu vãng lai.
Trình tự kê khai nộp thuế vãng lai ngoại tỉnh qua mạng
Bước 1: Kế toán kê khai thuế GTGT vãng lai tại nơi xây dựng
Kế toán thực hiện tờ khai thuế GTGT vãng lai ngoại tỉnh (Mẫu 05/GTGT) trên phần mềm HTKK. – Kết xuất XML để nộp qua mạng qua website: kekhaithue.gdt.gov.vn hoặc nhantokhai.gdt.gov.vn.
Bước 2: Kế toán kê khai tại trụ sở chính
Thực hiện kê khai trên phần mềm HTKK.
Lưu ý: Thời hạn nộp thuế vãng lai là ngày cuối cùng của tháng tiếp theo tháng phát sinh doanh thu vãng lai. Trường hợp doanh nghiệp không hạch toán thuế vãng lai đúng cách sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính về thuế theo quy định của pháp luật. Mức phạt vi phạm hành chính về thuế được quy định tại Nghị định số 125/2020/NĐ-CP.
Trong hoạt động kinh doanh, thuế vãng lai đóng một vai trò quan trọng. Việc hiểu rõ về nó giúp doanh nghiệp tuân thủ quy định pháp luật và đảm bảo hoạt động kinh doanh được thực hiện đúng quy trình và đúng nơi quy định. Safebooks mong rằng những thông tin trên sẽ hỗ trợ bạn trong việc nắm bắt khái niệm và quy định về thuế vãng lai.
Xem thêm:
Thuế suất thông thường là gì? Quy định mới nhất về thuế suất thông thường đối với hàng hóa nhập khẩu
Ưu đãi thuế doanh nghiệp FDI mới nhất 2024
Những dấu hiệu doanh nghiệp có rủi ro về hóa đơn, hoàn thuế GTGT