CÁCH ĐỌC & HIỂU BÁO CÁO THU NHẬP

Là một người đang làm việc chuyên nghiệp, chủ doanh nghiệp, doanh nhân hoặc nhà đầu tư, biết cách đọc và phân tích dữ liệu từ báo cáo thu nhập - một trong những tài liệu tài chính quan trọng nhất của một công ty là một kỹ năng quan trọng cần có.

BÁO CÁO THU NHẬP LÀ GÌ?

Báo cáo thu nhập là một trong những báo cáo tài chính phổ biến và quan trọng nhất mà bạn sẽ thường xuyên gặp phải.

Còn được gọi là báo cáo lãi lỗ (P&L), báo cáo thu nhập tóm tắt thu nhập và chi phí trong một khoảng thời gian nhất định, bao gồm tác động tích lũy của các giao dịch doanh thu, chi phí, lãi và lỗ. Báo cáo thu nhập thường được chia sẻ dưới dạng báo cáo hàng quý và hàng năm, cho thấy xu hướng tài chính và so sánh theo thời gian.

MỤC ĐÍCH CỦA MỘT BÁO CÁO THU NHẬP LÀ GÌ?

Mục đích của báo cáo thu nhập là thể hiện hiệu quả tài chính của một công ty trong một khoảng thời gian. Nó kể câu chuyện tài chính về các hoạt động của một doanh nghiệp.

Trong báo cáo thu nhập có thể tìm thấy các  khoản doanh thu và chi phí trong một khoảng thời gian nhất định. Kế toán tạo báo cáo thu nhập bằng cách sử dụng số dư từ tài khoản hai thời điểm bất kỳ.

Từ báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh và các tài liệu tài chính khác, chẳng hạn như báo cáo lưu chuyển tiền tệ , bảng cân đối kế toán và báo cáo hàng năm, bạn có thể xác định doanh nghiệp có đang tạo ra lợi nhuận hay không; nếu doanh nghiệp chi nhiều hơn số tiền kiếm được; khi chi phí cao nhất và thấp nhất; chi phí phải trả để sản xuất; và liệu công ty có tiền mặt để xoay vòng vốn vào đầu tư hoạt động kinh doanh hay không.

Kế toán viên, nhà đầu tư và chủ sở hữu doanh nghiệp thường xuyên xem xét báo cáo thu nhập để hiểu doanh nghiệp đang hoạt động như thế nào so với hiệu suất dự kiến ​​và sử dụng hiểu biết đó để điều chỉnh các chiến lược và đưa ra quyết định đúng đắn. 

TRÊN MỘT BÁO CÁO THU NHẬP THỂ HIỆN THÔNG TIN GÌ?

Mặc dù các dữ liệu giúp vẽ nên bức tranh về tình hình tài chính của công ty, nhưng báo cáo thu nhập là một trong những tài liệu quan trọng nhất mà đội ngũ lãnh đạo của công ty và các nhà đầu tư có thể xem xét, bởi vì nó bao gồm bảng phân tích chi tiết về thu nhập và chi phí trong suốt quá trình báo cáo tùy theo giai đoạn. Điều này bao gồm:

• Doanh thu: Số tiền mà một doanh nghiệp thu được trong một kỳ báo cáo
• Chi phí: Số tiền mà một doanh nghiệp chi tiêu trong một kỳ báo cáo
• Giá vốn hàng bán (COGS): Chi phí của các bộ phận cấu thành cần thiết để tạo ra bất cứ thứ gì mà doanh nghiệp bán
• Lợi nhuận gộp: Tổng doanh thu trừ giá vốn hàng bán
• Thu nhập hoạt động: Lợi nhuận gộp trừ chi phí hoạt động
• Thu nhập trước thuế: Thu nhập hoạt động trừ chi phí không hoạt động
• Thu nhập ròng: Thu nhập trước thuế trừ thuế
• Thu nhập trên mỗi cổ phiếu (EPS): Chia thu nhập ròng cho tổng số cổ phiếu đang lưu hành
• Khấu hao: Mức độ mà tài sản (ví dụ: thiết bị cũ) bị mất giá trị theo thời gian
• EBITDA: Thu nhập trước lãi vay, khấu hao, thuế và khấu hao

Những nhóm này có thể được chia thành các mục hàng riêng lẻ, tùy thuộc vào chính sách của công ty và mức độ chi tiết của báo cáo thu nhập của công ty. Ví dụ: doanh thu thường được chia theo dòng sản phẩm hoặc bộ phận công ty, trong khi chi phí có thể được chia thành chi phí mua sắm, tiền lương, tiền thuê nhà và tiền lãi trả nợ.

CÁCH PHÂN TÍCH BÁO CÁO THU NHẬP

Có hai phương pháp thường được sử dụng để đọc và phân tích tài liệu tài chính của một tổ chức: phân tích theo chiều dọc và phân tích theo chiều ngang. Sự khác biệt giữa hai loại này là ở cách đọc một câu lệnh và những so sánh mà bạn có thể thực hiện từ mỗi loại phân tích.

Phân tích theo chiều dọc

Phân tích theo chiều dọc đề cập đến phương pháp phân tích tài chính trong đó mỗi mục hàng được liệt kê dưới dạng phần trăm của một số liệu cơ sở trong báo cáo. Điều này có nghĩa là các chi tiết đơn hàng trên báo cáo thu nhập được trình bày theo tỷ lệ phần trăm của tổng doanh thu, thay vì theo số tiền chính xác.

Nói tóm lại, đó là quá trình đọc một cột dữ liệu trong báo cáo tài chính, xác định xem các mục hàng riêng lẻ liên quan với nhau như thế nào (ví dụ: hiển thị quy mô tương đối của các chi phí khác nhau, vì các mục hàng có thể được liệt kê dưới dạng phần trăm chi phí hoạt động).

Loại phân tích này làm cho việc so sánh các báo cáo tài chính giữa các thời kỳ và các ngành cũng như giữa các công ty trở nên đơn giản vì bạn có thể thấy các tỷ lệ tương đối. Nó cũng giúp bạn phân tích xem các chỉ số hiệu suất có được cải thiện hay không.

Phân tích theo chiều dọc không phải lúc nào cũng hữu ích ngay lập tức như phân tích theo chiều ngang, nhưng nó có thể giúp bạn xác định những câu hỏi nên đặt ra, chẳng hạn như: Chi phí tăng hay giảm ở đâu? Chi tiết đơn hàng nào đang đóng góp nhiều nhất vào tỷ suất lợi nhuận? Chúng bị ảnh hưởng như thế nào theo thời gian?

Phân tích theo chiều ngang

Trong khi phân tích theo chiều dọc tập trung vào từng mục hàng dưới dạng tỷ lệ phần trăm của số liệu cơ sở trong giai đoạn hiện tại, thì phân tích theo chiều ngang xem xét và so sánh các thay đổi về số tiền trong báo cáo tài chính của công ty qua nhiều giai đoạn báo cáo. Nó thường được sử dụng trong so sánh tuyệt đối, nhưng cũng có thể được sử dụng dưới dạng phần trăm.

Phân tích theo chiều ngang làm cho dữ liệu tài chính và báo cáo nhất quán theo các nguyên tắc kế toán được chấp nhận rộng rãi (GAAP). Nó cải thiện việc xem xét tính nhất quán của một công ty theo thời gian, cũng như sự tăng trưởng của nó so với các đối thủ cạnh tranh.

Do đó, phân tích theo chiều ngang rất quan trọng đối với các nhà đầu tư và nhà phân tích. Bằng cách tiến hành phân tích theo chiều ngang, bạn có thể cho biết điều gì đang thúc đẩy hiệu quả tài chính của một tổ chức trong những năm qua và phát hiện các xu hướng và mô hình tăng trưởng, từng mục hàng theo từng mục hàng. Cuối cùng, phân tích theo chiều ngang được sử dụng để xác định xu hướng theo thời gian.

Nên phân tích bảng báo cáo theo chiều dọc hay chiều ngang

Câu hỏi không phải là phân tích theo chiều dọc hay chiều ngang khi đánh giá báo cáo thu nhập. Thay vào đó, đó là: Làm thế nào bạn có thể tận dụng tốt nhất cả hai hình thức phân tích để khám phá thông tin bạn cần để đưa ra quyết định sáng suốt? Sử dụng cả hai kỹ thuật có thể cung cấp cho bạn nhiều hiểu biết hơn là chỉ dựa vào một.

TÓM LẠI

Cùng với báo cáo lưu chuyển tiền tệ, bảng cân đối kế toán và báo cáo hàng năm, báo cáo thu nhập giúp các nhà lãnh đạo công ty, nhà phân tích và nhà đầu tư hiểu được bức tranh toàn cảnh về kết quả hoạt động của một doanh nghiệp để họ có thể xác định giá trị và hiệu quả của nó và lý tưởng nhất là dự đoán quỹ đạo tương lai của nó .

Phân tích tài chính của báo cáo thu nhập có thể tiết lộ rằng giá vốn hàng bán đang giảm hoặc doanh thu đang được cải thiện trong khi lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu đang tăng lên. Báo cáo thu nhập cũng được xem xét cẩn thận khi một doanh nghiệp muốn cắt giảm chi tiêu hoặc xác định chiến lược tăng trưởng.

Học cách đọc và hiểu báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh có thể giúp bạn đưa ra quyết định sáng suốt hơn về một công ty, cho dù đó là công ty của riêng bạn, công ty chủ quản của bạn hay một khoản đầu tư tiềm năng.