TỔNG QUAN KIẾN THỨC GIAO DỊCH LIÊN KẾT VÀ CHUYỂN GIÁ TRONG GIAO DỊCH LIÊN KẾT

Giao dịch liên kết và chuyển giá trong giao dịch liên kết là vấn đề đáng được quan tâm hiện nay. Vậy giao dịch liên kết và chuyển giá trong giao dịch liên kết là gì? Hãy cùng Safebooks tìm hiểu tổng quan về vấn đề này nhé!

Giao dịch liên kết là gì?

Căn cứ vào khoản 22 Điều 3 Luật Quản lý thuế năm 2019, giao dịch liên kết được hiểu là giao dịch giữa các bên có quan hệ liên kết với nhau. Trong đó:

• Những bên có mối quan hệ liên kết được hiểu là các bên tham gia trực tiếp hoặc gián tiếp trong quá trình điều hành, kiểm soát, cũng như góp vốn vào doanh nghiệp.
• Một số bên cùng chịu sự điều hành, kiểm soát trực tiếp hoặc gián tiếp bởi một tổ chức hoặc cá nhân; những bên cùng có một tổ chức hoặc cá nhân tham gia góp vốn.
• Các cá nhân có quan hệ mật thiết trong cùng một gia đình và cùng điều hành doanh nghiệp.

Các nhóm giao dịch liên kết

Các nhóm giao dịch liên kết liên quan đến tài sản/ hàng hóa hữu hình thường rất phổ biến đối với các công ty nước ngoài: 

• Mua bán hàng hóa/thành phẩm;
• Nguyên vật liệu;
• Máy móc thiết bị;
• Công cụ dụng cụ.

Các nhóm giao dịch liên kết liên quan đến tài sản vô hình là nhóm giao dịch cơ quan thuế đặc biệt quan tâm đến các vấn đề, bao gồm: Chuyển giao quyền sử dụng thương hiệu/nhãn hiệu để bán hàng, hoạt động thương mại. 

Hoặc chuyển giao quy trình kỹ thuật, công nghệ, thiết kế… với mục đích phục vụ cho quá trình sản xuất.

Nhóm giao dịch cung cấp dịch vụ hỗ trợ kỹ thuật doanh nghiệp liên quan đến được các cơ quan thuế cực kỳ quan tâm. Chính vì thế, nhóm này cần chuẩn bị hồ sơ giấy tờ ứng phó với cơ quan thuế. Bao gồm các giấy tờ:

• Cho vay;
• Bảo lãnh cho vay; 
• Thanh toán chậm tiền hàng.

Ngoài ra, 4 nhóm giao dịch liên kết được nêu trên có sự ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả kinh doanh, các lợi nhuận thuần, hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.

Nghĩa vụ của người nộp thuế có phát sinh giao dịch liên kết

Căn cứ theo khoản 13 Điều 17 Luật Quản lý thuế năm 2019, người nộp thuế có phát sinh giao dịch liên kết có nghĩa vụ khởi  lập, lưu trữ, kê khai, cung cấp hồ sơ những thông tin liên quan đến người nộp thuế và các bên liên kết của người nộp thuế sẽ bao gồm cả những thông tin về cư trú tại các quốc gia, vùng lãnh thổ ngoài Việt Nam theo quy định Chính phủ.

 Nghĩa vụ của người nộp thuế có phát sinh giao dịch liên kết

Chuyển giá

Chuyển giá là một bộ phận trong công ty có quan hệ liên kết với nhau trong giao dịch, áp dụng các chính sách đối với hàng hóa, dịch vụ, vay, đi vay sẽ được chuyển sang các doanh nghiệp có mối quan hệ liên kết không theo giá thị trường.

Cơ chế của chuyển giá được hiểu là: Có chênh lệch về thuế suất, thuế TNDN của các công ty, hoặc có chi phí hoạt động lớn và bị lỗ có thể tận dụng.

Mục đích của hoạt động chuyển giá đó là hỗ trợ giảm trốn thuế, và chấp nhận đóng thuế cao ở các công ty mẹ.

Ví dụ chuyển giá bằng cách tăng chi phí cho công ty con lợi dụng chênh lệch như sau:

Công ty mẹ 10% thuế suất và công ty con là 20% thuế suất, phát sinh giao dịch là những công ty con bán nguyên liệu, cung cấp chi phí bản quyền, dịch vụ -> với mục đích chuyển lợi nhuận từ công ty con sang mẹ bằng việc tăng chi phí công ty con, và tăng thu nhập công ty mẹ, chi phí công ty con sẽ tăng lợi nhuận tính thuế giảm.

Phân biệt doanh nghiệp có dấu hiệu chuyển giá

Dấu hiệu chuyển giá trong doanh nghiệp dễ nhận ra ngay trên báo cáo tài chính đó là:

• Các ghi chép trong sổ sách về kết quả kinh doanh lỗ trong nhiều năm (hoặc ghi chép về lợi nhuận trên kết quả kinh doanh không đáng kể).
• Chỉ hợp tác kinh doanh với một khách hàng cố định và doanh thu gần ngang với giá vốn.
• Doanh nghiệp có nhiều khoản nợ được ứng trước treo nhiều năm với số tiền lớn.
• Doanh nghiệp có nhiều khoản nợ lớn cần phải trả cho khách hàng hoặc bị treo qua nhiều năm.
• Kinh doanh với vốn mỏng, chủ yếu dựa vào vốn vay mượn.
• Không có sự đồng nhất trong giá bán sản phẩm, xu hướng thấp ở những công ty nước ngoài.

 Doanh nghiệp có dấu hiệu chuyển giá

Trên đây là những thông tin tổng quan về giao dịch liên kết và chuyển giá trong giao dịch kết. Hãy cùng theo dõi bản tin của Safebooks để đón xem những thông tin tiếp theo về giao dịch liên kết nhé! Hy vọng những thông tin trên hữu sẽ hữu ích với bạn.